دوره آموزشی مقابله با بیماری‌های ویروسی گیاهان در کشت و صنعت مغان

 به گزارش روابط‌عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، دوره آموزشی بیماری‌های مهم ویروسی گیاهان با تدریس سعید قاسمی اسفهلان و فاطمه کیهان دوست، اعضای هیئت‌علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، برای کارشناسان کشت و صنعت مغان برگزار شد.

 این دوره آموزشی باهدف ارتقای دانش فنی کارشناسان در زمینه مقابله با تهدیدات ویروسی که سالانه حدود ۳۰ میلیارد دلار به محصولات کشاورزی در سراسر جهان خسارت وارد می‌کنند، طراحی و اجرا شد.

 در این دوره آموزشی به مهم‌ترین بیماری‌های ویروسی که بهره‌وری و پایداری کشاورزی را تهدید می‌کنند، اشاره و راهکارهای لازم برای پیشگیری از آن‌ها ارائه شد.

 بر اساس مطالب ارائه شده در این کارگاه، ویروس‌ها از جمله عوامل خسارت‌زای مهم در کشاورزی و باغداری هستند که روش‌های کنترل آن‌ها عمدتاً بر پایه پیشگیری استوار است و پس از ورود ویروس به مزارع و باغات، کنترل آن بسیار دشوار خواهد بود.

 اشاعه و گسترش این عوامل بیماری‌زا عمدتاً از طریق حشرات ناقل مانند شته‌ها و زنجرک‌ها صورت می‌گیرد. این حشرات با داشتن قطعات دهانی سوراخ‌کننده و مکنده، نقش اصلی را در انتقال ویروس‌های گیاهی ایفا می‌کنند. کنترل این حشرات می‌تواند نقش بسزایی در کنترل بیماری‌های ویروسی و کاهش خسارات اقتصادی ناشی از آن داشته باشد.

 قاسمی در این دوره آموزشی، بر اهمیت استفاده از ارقام مقاوم به ویروس‌های گیاهی تأکید کرد و گفت: پیشرفت‌های اخیر در زیست‌شناسی مولکولی سلول‌های گیاهی و ویروس‌شناسی، منجر به توسعه گیاهان اصلاح‌شده ژنتیکی با مقاومت برتر در برابر برخی ویروس‌ها شده است.

 وی خاطرنشان کرد: یکی از این فناوری‌های نوین، خاموشی اختصاصی ژن‌های معیوب و نامطلوب است که به‌عنوان ابزاری قدرتمند در اصلاح گیاهان زراعی و باغی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، با استفاده از تکنیک‌هایی مانند RNAهای مداخله‌گر، می‌توان به طور اختصاصی بیان ژن‌های عامل حساسیت به ویروس را متوقف کرد.

  همچنین فناوری‌های مبتنی بر RNA مانند تداخل RNA مبتنی بر dsRNA و siRNA، microRNA و CRISPR/Cas9، رویکردهای تراریخته و غیرتراریخته را برای توسعه گیاهان زراعی مقاوم به ویروس فراهم می‌کنند.

 برگزاری چنین دوره‌های تخصصی نشان‌دهنده عزم مراکز تحقیقاتی برای انتقال دانش روز به بخش اجرایی کشاورزی است. آشنایی هر چه بیشتر کشاورزان و باغداران با چگونگی اشاعه و گسترش این عوامل بیماری‌زا می‌تواند باعث کنترل بهتر آن‌ها گردد.