تاریخچه مرکز
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان کنونی در واقع از پیوستن چند مرکز و اداره در طی سالیان شکل گرفته است. قدمت این مرکز به 65 سال پیش و شکلگیری تحقیقات کشاورزی در استان در سال 1336 با نام «آزمایشگاه بررسی آفات و بیماریهای گیاهی اهواز» و تأسیس آن در مکان فعلی بازمیگردد. این آزمایشگاه 5 سال پس از تأسیس «اداره کل بررسی آفات و قرنطینه نباتی» در سال 1331 تحت سرپرستی اداره کل حفظ نباتات آن زمان در تهران و اقدام این اداره کل به ایجاد آزمایشگاه در استانهای کشور صورت گرفت و در استان تحت پوشش «اداره کل کشاورزی استان خوزستان» قرار داشت. با تصویب اساسنامه «انستیتوی بررسی آفات و بیماریهای گیاهی» در وزارت کشاورزی و ایجاد آن در 32 هکتار زمینهای اوین و ولنجک و گشایش و شروع به کار آن در اول مهر 1343، و تصویب قانون توسط مجلس در 20 اسفند 1344 انستیتو رسماً «مؤسسه بررسی آفات و بیماریهای گیاهی» نام گرفت. با تصویب قانون تأسیس «سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی» مصوب 9 تیر1353، مؤسسه و کلیه واحدهای آن در استانها رسماً زیر پوشش سازمان تحقیقات درآمد و نام آن با جایگزینی واژه تحقیقات به جای بررسی به «مؤسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی» تغییر یافت. با تأسیس «مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر» در 4 مهر 1338 با وظیفه تهیه بهترین و پرمحصولترین ارقام بذر یا نهال و جایگزین نمودن آنها با بذور نامرغوب و کمحاصل یا میوهجات نامطلوب برای هریک از محصولات زراعی و باغی که از نظر تأمین خوراک مردم و یا تقویت بنیه اقتصادی کشور حائز اهمیت بیشتری است، این مؤسسه اقدام به ایجاد مراکز، ایستگاهها و آزمایشگاههایی در 76 منطقه از کشور نمود. از جمله «اداره نهال و بذر و آزمایشگاه اصلاح خرما» در اهواز سپس این اداره به «اداره اصلاح و تهیه نهال و بذر خوزستان» تغییر نام یافت که نیز یکی دیگر از ارکان تشکیل دهنده مرکز تحقیقات فعلی میباشد.
در سال 1331 بنگاه مستقل آبیاری آن موقع، اقدام به تأسیس «مؤسسه خاکشناسی و آزمایشگاه آب و خاک» نمود. در دی ماه 1339 «اداره کل حاصلخیزی خاک» تأسیس شد که در شهرهای مختلف اقدام به ایجاد آزمایشگاه نمود. با ادغام اداره کل حاصلخیزی خاک و مؤسسه خاکشناسی در سال 1345 «مؤسسه خاکشناسی و حاصلخیزی خاک» تشکیل شد که متعاقب آن اقدام به ایجاد «اداره خاکشناسی و حاصلخیزی خاک» در استانها از جمله در خوزستان با نام «اداره خاکشناسی و حاصلخیزی خاک خوزستان» نمود و تحت پوشش اداره کل کشاورزی استان خوزستان قرار داشت. این اداره همچنین یکی دیگر از ارکان تشکیل دهنده مرکز تحقیقات فعلی میباشد.
در سال 1354«ایستگاه تحقیقات جنگلها و مراتع استان خوزستان» در اداره کل منابع طبیعی استان خوزستان در مکان فعلی ایجاد شد که تابع مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در وزارت کشاورزی و منابع طبیعی بود. این ایستگاه بعداً در سال 1362 با نام «مرکز تحقیقات جنگلها و مراتع استان خوزستان» به فعالیت ادامه داد. با قانون تفکیک وظایف دو وزارت کشاورزی و جهاد سازندگی در سال 1369، بخش منابع طبیعی از وزارت کشاورزی جدا و به وزارت جهاد سازندگی واگذار گردید و به دنبال آن بر اساس مصوبه بهمن 1371 شورای عالی اداری، قسمت تحقیقات منابع طبیعی از سازمان تحقیقات جدا شد و این سازمان با نام «سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی» عملاً وظایف سازمانهای ترویج و آموزش را نیز بر عهده گرفت و به تبع آن مؤسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی هم جزء سازمان جدید قرار گرفت. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی از بدو تأسیس اقدام به ایجاد «مراکز تحقیقات کشاورزی» در استانها نمود؛ با واگذاری مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور به وزارت جهاد سازندگی، مراکز تحقیقات جنگلها و مراتع استانها به «مراکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام» تغییر نام دادند که در خوزستان در سال 1372 در همان مکان فعلی در نزدیکی مرکز تحقیقات کشاورزی قرار داشت.
مجدداً در سال1380 با تصویب مجلس و ادغام دو وزارت کشاورزی و جهاد سازندگی، پس از 11 سال بخش منابع طبیعی به کشاورزی بازگشت و با تغییر نام وزارت کشاورزی به «وزارت جهاد کشاورزی» کلیه مراکز تحقیقات کشاورزی و مراکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام در استانها نیز مجدداً به یکدیگر پیوسته و به نام «مراکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی» درآمدند. پس از آن با الحاق «مراکز آموزش جهاد کشاورزی» این مراکز با نام «مراکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی» در استانها من جمله خوزستان تاکنون ادامه فعالیت میدهند.