سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي
عنوان دستاورد: پنبه رقم خورشید
نام موسسه: تحقيقات پنبه كشور
نام واحد همكار: مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی
شرح چكيده:
رقم جدید خورشیددارای این خصوصیات مهم برای این سیستم کشت است و با توجه به زودرسی آن از جهت تخلیه سریع زمین می تواند تحول عظیمی در کشت پنبه ایجاد نماید.
اين رقم داراي رشد افقي صفر و بدون شاخه رویا بوده و در گروه ارقام زودرس محسوب مي‌گردد. بدليل طول بسیار كم شاخه هاي زايا و فرم بوته به صورت كلاستر (تيپ صفر، شاخه هاي بارده كوتاه و حول ساقه اصلي) قابليت كشت در تراكم هاي بسیار بالا (UNR) و نیاز به تنک را مرتفع می نماید و همچنین برداشت با كمباين قوزه چین را دارا مي باشد. با توجه به سرعت بستن سریع تاج پوشش مزرعه قابلیت رقابت و غلبه بر علفهای هرز مزرعه را داشته و به دلیل کاهش تبخیر از سطح مزرعه سهم عمده مصرف آب به نفع تعرق از پوشش گیاهی خواهد بود لذا کارایی مصرف آب بالایی در سیستم کشت (UNR) خواهد داشت.
در چند ساله اخير بررسي واصلاح ارقام زودرس پنبه مورد توجه مؤسسه تحقيقات پنبه كشور بود و در اين زمينه پروژه ها وطرحهاي تحقيقاتي مختلفي اجرا شده و يادر دست اجرا مي باشد. همچنین برای کشت در ردیف های بسیار باریک برای کاهش هزینه های پنبه، غلبه بر علفهای هرز و افزایش کارایی مصرف آب در مزارع پنبه نیاز به ارقام تیپ صفر پنبه نیز بوده است.
به لحاظ پر باري ، زودرسي بالا مي تواند به عنوان یک رقم تیپ صفر زودرس برای اغلب نواحی پنبه کاری کشور شامل خراسان رضوی،خراسان شمالی، خراسان جنوبی، نواحي مركزي ايران و فارس معرفي گرددبا استفاده از اين رقم به دليل عملكرد بالاتر نسبت به شاهد باعث افزايش عملكرد در واحد سطح شده و درامد زارعين افزايش مي يابد. رقم جديد قابليت كاشت در فواصل باريك را داشته كه به نوبه خود نياز به تنك نداشته و بنابراين تعداد كارگر كمتري برای مزرعه مورد نياز مي باشد. همچنین به دلیل زودرسی این رقم می تواند در سیستمهای دو کشتی و کشاورزی حفاظتی در سیستم های غلات پنبه و کلزا پنبه به خوبی جای بگیرد.
ارقام تیپ صفر (Zero Type) پنبه ارقامی هستند که شاخه رویا نداشته و قوزه ها مستقیما روی ساقه اصلی به صورت دو و سه تایی می رویند .
تشريح خلاصه مزايا و اثر بخشي دستاورد:
این ارقام برای کاشت متراکم بسیار مطلوب بوده و حتی در روش کاشت ردیف های بسیار باریک (ultra narrow row =UNR) عملکرد بسیار بالای از خود نشان داده و جلوگیری از رشد علف های هرز داشته و کارایی مصرف آب را در مزرعه از طریق کاهش تبخیر از سطح خاک ، افزایش می دهند.اين رقم جدید قابليت برداشت با کمباین را دارد. با جایگزینی رقم خورشید ، علاوه بر افزایش درآمد در هکتار، شاهد کاهش هزینه تنک به میزان 7میلیون ریال در هرهکتار نیز خواهیم بود.