سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي
عنوان دستاورد: گندم دیم رقم هشترود
نام موسسه: تحقيقات كشاورزي ديم
نام واحد همكار: موسسه اصلاح و تهيه نهال و بذر، ستاد موسسه تحقيقات كشاورزي ديم (مراغه) و مراكز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استانهاي اردبيل، كردستان (قاملو)، زنجان، آذربايجانغربي (اروميه )، كرمانشاه (سرارود)، خراسان شمالي (شيروان)، اراك
شرح چكيده:
گزينش نسل هاي در حال تفرق از سال 86-1382 در ايستگاه تحقيقات ديم مراغه و ساير ايستگاههاي سردسير انجام و در نهايت قدم‌های اول برای ایجاد رقم جديد هشترود در ايستگاه ديم مراغه برداشته شد . نتایج حاصل از انجام آزمایشی در سال زراعی 87-86 نشان از برتری رقم جدید با ميانگين عملكرددانه 2367 كيلوگرم در هكتار داشت. رقم جديد در سال 89-1388 در قالب آزمايش مقايسه عملكرد پيشرفته در ايستگاههاي تحقيقاتي مراغه، قاملو، زنجان، اردبيل و سرارود ارزيابي و ميانگين عملكرد دانه آن در ايستگاههاي مذكور به ترتيب 4307، 2554، 2149، 703 و 3641 كيلوگرم در هكتار بود كه نسبت به رقم آذر2 به ترتيب 5، 2، 34، 27 و 3 درصد برتري داشت.
این رقم جديد در طي سه سال‌ارزيابي(92-1389) به ترتيب 2037، 1988 و 1970 کیلوگرم در هکتار تولید دانه داشت. بر اساس شاخص غيرپارامتري رتبه و نسبت شاخص عملكرد دانه، رقم جديد براي عملكرد دانه پايدار تشخيص داده شد. رقم جديد در سال زراعي 92-1391 در شهرستانهاي مراغه و اهر از استان آذربايجانشرقي به همراه تعدادي لاين در مزارع كشاورزان مورد ارزيابي قرار گرفت كه ميانگين عملكرد دانه آن به همراه رقم اوحدي و آذر2 به ترتيب 1095، 896 و 952 كيلوگرم در هكتار بود. در سال زراعي 93-1392 رقم جديد در شهرستان كنگاور استان كرمانشاه به همراه تعدادي لاين در مزارع كشاورزان مورد ارزيابي قرار گرفت كه ميانگين عملكرد دانه رقم جديد، رقم آذر2 و رقم ريژاو به ترتيب 1800، 1319 و 1332 كيلوگرم در هكتار بود كه در هر دو منطقه رقم جديد نسبت به ارقام معرفي شده برتري داشت.
از مهمترين ويژگي رفم جديد مي‌توان به تحمل به تنش هاي خشكي، سرما، زودرسي (سه روز) و وزن هزار دانه بالا اشاره كرد. بر اساس نتايج تجزيه كيفي لاين جديد از نظر پارامترهاي عدد زلني، حجم نان، درصد پروتئين، حجم رسوب و شاخص گلوتن به ارقام سرداري و آذر2 برتري دارد.
تشريح خلاصه مزايا و اثر بخشي دستاورد:
از نظر اقتصادی و با توجه به افزايش عملكرد رقم جديد هشترود با ارقام شاهد آذر-2 و اوحدي که برابر 133 كيلوگرم در هكتار است و با كه با احتساب هر كيلوگرم گندم خوراكي به قيمت 11500 ريال مبلغ 1529500ريال در هكتار اضافه درآمد نسبت عايد كشاورز مي‌شود.