سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي
عنوان دستاورد:گندم نان آبي رقم نارین
نام موسسه: اصلاح و تهيه نهال و بذر
نام واحد همكار: مراکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استانهای یزد، خراسان جنوبی، اصفهان ، کرمان، ، سمنان و سیستان و بلوچستان
شرح چكيده:
رقم جدید نارین با شجره 1-66-22/3/Alvd//Aldan/Ias58 در سال زراعی 79-1378 با شماره تلاقی16087-1 از دورگ گیری بین گندم پیشتاز( Alvd//Aldan/Ias58) با سازگاری وسیع و پتانسیل عملکرد بالا به عنوان والد پدری و لاین بومی متحمل به شوری 1-66-22 به‌عنوان والد مادری ایجاد شد. در سال زراعی 80-1379 بذور F1 آن در کرج کشت و مورد بررسی قرار گرفت. در طول سالهای زراعی 84-1380 نسل های در حال تفکیک F2 تا F5 این تلاقی در یزد تحت ارزیابی وگزینش در شرایط تنش شوری بودند، این رقم در سال زراعی 85-1384 در آزمایش مشاهده اي خزانه شوری (Pwsn-salt) در ايستگاه یزد در شرایط آب وخاک شور با میانگین عملکرد دانه 625/6 تن در هکتار نسبت به ارقام کویر (عملکرد 997/4 تن در هکتار) ، روشن (عملکرد 014/5 تن در هکتار) و بم (عملکرد 236/6 تن در هکتار) برتری نشان داد و انتخاب شد.
درسال زراعی86-1385در آزمايش مقايسه عملكرد مقدماتي (PRWYT-Salinity) مناطق شور معتدل (ایستگاههای یزد، اصفهان و بیرجند) و گرم شور (ایستگاههای اهواز و زابل)، لاين MS-87-8 با میانگین عملکرد 987/3 تن درهکتار در مقابل ارقام شاهد کویر ( با میانگین عملکرد 995/2 تن در هکتار)، روشن (با میانگین عملکرد 885/2 تن در هکتار)، بم ( با میانگین عملکرد 214/3 تن در هکتار) و سیستان (با میانگین عملکرد 690/3 تن در هکتار) برتری خود را نشان داد. این رقم جدید به همراه ساير لاين هاي برتر جهت بررسی در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته انتخاب شد.
در سال زراعی87-1386 در آزمايش مقايسه عملكرد لاینهای پیشرفته مناطق شور(ARWYT-Salinity) در 3 ايستگاه تحقيقاتي يزد ، اصفهان و بیرجند این رقم با میانگین عملكرد 178/4 تن درهکتار در مقایسه با 213/3 تن درهکتار رقم کویر، 695/3 تن در هکتار رقم بم و 813/3 تن در هکتار رقم نیشابور برتر بود، متوسط Ec آب و خاک ایستگاههای تحقیقاتی که گزینش، ارزیابی و آزمایشات مقایسه عملکرد این رقم در آنها صورت گرفته است به ترتیب: EcSoil =8-13ds/m و EcWater =8-11ds/m بود.
نتایج آزمايش سازگاری و بررسی پایداری عملکرد این رقم طي2 سال در 4 مکان نشان داد که رقم جدید نارین با ميانگين عملکرد901/4 تن در هکتار به ترتیب 589 ،613 ، 1225 کیلوگرم نسبت به ارقام بم (312/4 تن در هكتار) ، نیشابور(282/4 تن در هكتار) و کویر(676/3 تن در هکتار) و در مجموع بطور میانگین 809 کیلو گرم (19درصد) نسبت به میانگین ارقام شاهدها افزایش عملکرد داشت. برتری این رقم در آزمایش های تحقیقی- تطبیقی و ترویجی اجرا شده در مناطق مختلف دارای آب و خاک شور، نسبت به ارقام شاهد مورد کشت در این مناطق نیز مشهود بود، به‌طوریکه میانگین عملکرد این رقم درآزمایش های تحقیقی- تطبیقی و ترویجی به ترتیب 709/4 و 474/4 تن در هکتار ( در مقایسه با میانگین عملکرد 147/4 و 664/3 تن درهکتار ارقام شاهد در آزمایشهای آنفارم وترویجی ) بود که نسبت به میانگین عملکرد دانه ارقام شاهد در شرایط زارعین حدود 17 درصد افزایش عملکرد داشت.
تشريح خلاصه مزايا و اثر بخشي دستاورد:
با توجه به تفاوت¬ عملكرد دانه رقم جديد نسبت به رقم شاهد (589کيلوگرم در هکتار) و با احتساب قیمت 11500 ريال براي هر کيلوگرم گندم، در صورت کشت این رقم در سطحی حدود 80 هزار هکتار افزایش درآمد ناخالص حدود 541میلیارد ریال ( 80000هکتار × 589کیلوگرم ×11500 ریال) را شاهد خواهیم بود