به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام؛ دوره‌ی آموزشی توسعه باغات در اراضی شیبدار استان با تدریس آقای حجت بخشوده از محققان این مرکز با حضور ۴۰ نفر از کارشناسان باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان در تاریخ دوم و سوم بهمن ماه سال‌ 1403 در سالن همایش‌های مرکزتحقیقات برگزار شد.

حجت بخشوده کارشناس مسوول واحد تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال استان به اهمیت کاربرد استفاده از نهال شناسه‌دار گواهی شده از نهالستان‌های مجاز در احداث و توسعه‌ی باغات تجاری و مدرن، تراکم کاشت،گونه‌های سازگار، ارقام وپایه‌ها، انواع مالچ و نحوه‌ی استفاده از آنها، در توسعه باغات در اراضی شیبدار، کاربرد سامانه استحصال آب سبز، طبقه‌بندی اراضی بر اساس میزان شیب، ضوابط و معیارهای اصلاح، احیاء و احداث باغات دیم، تغییر اقلیم و شناخت وضع موجود وبهره‌وری بارش محصولات دیم در اراضی شیبدار برای کارشناسان باغبانی استان پرداخت.

وی گفت: به‌طور کلی در اکثر مناطق امکان احداث باغات در زمین‌هایی با شیب بین 5 تا 20 درصد مناسب و اقتصادی می‌باشد. اراضی موجود در شیب‌های زیر 5 درصد بیشتر مورد استفاده زراعت قرار می‌گیرد و در شیب‌های بالای 20 درصد به دلیل مواجهه با مشکلات عدیده در زمینه انجام عملیات باغی نظیر هرس‌، سم‌پاشی و برداشت که نیازمند بهره‌گیری از ادوات مکانیزه است با اتخاذ تدابیر خاصی امکان‌پذیر است.

محقق مرکز تحقیقات توضیح داد: یکی از معضلات اساسی در زراعت دیم که سبب از دست رفتن بخش مهمی از بارش به صورت تلفات تبخیر می شود، پتانسیل تبخیر و توزیع بارش در کشور است به طوري که از کل بارندگی کشور به دلیل پتانسیل تبخیري زیاد حدود 70 درصد آن مستقیماً تبخیر و از دسترس خارج می شود.

بخشوده بیان کرد: در سال‌های اخیر بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب سطحی و زیرزمینی منجر به افت شدید سفره‌های آب و کاهش دبی یا حتی خشکیدگی سراب‌ها و چشمه‌ها شده است که یکی از پیامدهای آن افزایش شوری آب سفره‌های زیرزمینی، تشدید برداشت از منابع آب، فقر، بیکاری و مهاجرت است. لذا ضرورت ایجاب می‌کند تدابیر ویژه‌ای در راستای بهره‌برداری از نزولات آسمانی به‌عمل آید تا نیاز به مخازن طبیعی آب‌های زیرزمینی کاهش پیدا کند.  روش بکارگیری استحصال آب باران، یک فن مدیریت منابع آب برای کاهش مصرف آب آبیاری در تولید محصولات کشاورزی به‌ویژه باغات است.

وی تشریح کرد: با توجه به افزایش روزافزون جمعیت، نیاز به محصولات کشاورزی باغی و گیاهان دارویی روز به روز افزایش می‌یابد. یکی از روش‌های افزایش محصولات کشاورزی، زیرکشت بردن اراضی دیم‌زار شیب‌دار است. در عرصه‌های طبیعی، اراضی دیم‌زار و مراتع فقیر با شیب بیشتر از 8 درصد وجود دارند که راندمان زراعی و علوفه‌ای ندارند و برای احداث باغات دیم مناسب هستند. در مناطقی از استان که بارش بیش از 300 میلی‌متر دارند و دارای عمق خاک مناسب هستند، می‌توان باغ دیم احداث نمود. با این کار علاوه بر تولید محصولات باغی، ضمن کنترل فرسایش خاک، از ایجاد رواناب نیز جلوگیری به عمل می‌آید. مدیریت باغات دیم به‌دلیل اهمیت تأمین آب برای درختان در سیستم كشت دیم و عدم دسترسی به منابع آب برای آبیاری‌، مدیریت نزولات آسمانی‌، كاهش تبخیر و تعریق و افزایش بازده جذب آب توسط گیاه اهمیت زیادی دارد‌. بنابراین در مدیریت باغات دیم تأكید بر روش‌هایی است كه به‌طور طبیعی از بارندگی موجود، حداكثر بهره‌برداری صورت گیرد.

محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان در پایان ضمن آسیب شناسی عدم ماندگاری سطح سبز باغات دیم در اراضی شیبدار استان در طی ۱۵سال گذشته و موانع و توانمندی‌های این بخش، به بررسی و ارایه راهکارهای عملی در راستای توسعه پایدار محصولات باغی، با تدوین برنامه‌ای جامع در بخش باغبانی استان برای برون‌رفت از وضعیت کنونی و رسیدن به وضعیت مطلوب بر مبنای پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های این بخش در حوزه‌ی اقلیمی شمالی و جنوبی استان با استفاده از تجربیات و توان علمی همه‌ی اندیشمندان و متخصصان و دلسوزان این بخش پرداخت.

 جهت دریافت اخبار در کانال ایتای سازمان کلیک کنید