دکتر مریم حسینی رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور در جلسه ارائه گزارش عملکرد  سال 1400 :

از خالص سازی توده محلی برنج  و تولید بذر طبقات مختلف برای اولین بار خبر داد

در راستای برگزاری سلسله جلسات ارائه گزارش عملکرد سال 1400   واحدهای تابعه سازمان،  در  جلسه ای با حضور دکتر خیام نکویی معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، حجت الاسلام سعیدیان مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان، مهندس احمدی معاون توسعه مدیریت و منابع ، دکتر جعفری معاون پژوهش و فناوری، دکتر مویدی معاون سازمان و رئیس موسسه آموزش و ترویج، دکتر مخبر معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی و  مدیران کل دفاتر ستادی  در سالن شهید اسماعیلی راد سازمان برگزار شد، دکتر مریم حسینی رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور ، گزارش عملکرد سال  گذشته آن موسسه را ارائه داد.

دکتر خیام نکویی معاون وزیر و رئیس سازمان در سخنانی ضمن تشکر از مجموعه تلاش ها و  نتایج عملکرد موسسه تحقیقات برنج کشور، میانگین عملکرد محصولات کشاورزی در موسسه ها و مراکز تحقیقاتی و دانشی را مورد توجه قرار داد و خواستار برنامه ریزی برای میزان نفوذ و اشاعه ارقام گواهی شده در زراعت برنج  شد.

دکتر خیام نکویی در قسمت دیگری از سخنان خود ، روند مدیریت منابع انسانی در موسسه تحقیقات برنج را مورد اشاره قرار داد و  تاکید نمود که  انتظار می رود آن موسسه در  راستای  بهره گیری از منابع انسانی و جلب مشارکت نیروهای متخصص در حوزه   پژوهش ها و فعالیت های علمی ،  تحول بزرگی را بوجود بیاورد.

وی اضافه کرد : منظور از نیروهای متخصص ، صرفا"  اعضای هیات  علمی موسسه نیست، بلکه باید شرایط و بستری را فراهم نمائیم که از ظرفیت های دانشی و نیروهای متخصص (داخل و خارج کشور ) و دیگر نهادهای علمی و تحقیقاتی و  مراکز دانشگاهی   بهره گیری شود و مشارکت آن ها در انجام فعالیت های علمی- پژوهشی را افزایش دهیم   و از این طریق ، تولید برنج در کشور را متحول نمائیم.

رئیس سازمان نیل به خودکفایی در عرصه تولید برنج در کشور را مورد تاکید قرار داد و در این رابطه تصریح کرد : نیل به این هدف از توان ما خارج نیست و با توجه به مجموعه منابع و  توانمندی ها (بالاخص در حوزه منابع انسانی ) که در اختیار داریم ، این  مهم کاملا" امکان پذیر است.

دکتر خیام نکویی  با بیان این مطلب که موفقیت ما در کشت قراردادی می تواند تضمین کننده تامین برنج برای آحاد مردم جامعه باشد یادآور شد: در کنار اصلاح الگوی مصرف باید طی یک برنامه کوتاه مدت پنج ساله  کشور را به معنای واقعی کلمه در حوزه تولید برنج خودکفا کنیم.

دکتر خیام نکویی در پایان سخنان خود تصریح نمود که انتظارات ما از موسسه تحقیقات برنج کشور علی رغم تلاش های فراوان و ارزشمندی که  ارائه شده و می شود بسیار فراتر از آن چیزی است که اتفاق افتاده  است ، لذا انتظار ما در شرایط فعلی این است که با هم افزایی با نهادهای علمی و مراکز دانشگاهی ( بالاخص دانشگاه گیلان ) و بهره گیری از ظرفیت نیروی انسانی متخصص داخل و خارج از کشور ، شاهد تحول چشمگیر در افزایش تولید در واحد سطح ، ارتقای کیفیت  و افزایش بهره وری باشیم.

دکتر مریم حسینی رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور در گزارش عملکرد سال 1400 آن موسسه به رویکردهای گذشته، جدید و آینده در مورد معرفی ارقام ( و ویژگی های آنها)  اشاره کرد و بیان داشت:  تحقیقات برنج در ایران و همکاری با موسسه تحقیقات بین المللی ایری از سال 1338  آغاز شد و در دهه 40 و 50  معرفی ارقام حاصل از خالص‌سازی توده‌های محلی برنج ایرانی، وارد کردن ارقام و لاین‌های خارجی به کشور و آزمون سازگاری آن‌ها ( ارقام گیل 1 و 3، آمل 1و 3) باعث افزایش عملکرد  و بالا بردن تولید شد.

وی افزود: در دهه 60 و 70 معرفی ارقام پر پتانسیل برای افزایش تولید  مانند سپیدرود، بجار، خزر، ساحل در زمان جنگ تحمیلی و پس از آن با توجه به شرایط خاص کشور و افزایش جمعیت  صورت گرفت و در دهه 80 معرفی ارقام با عملکرد بالاتر و متحمل به بیماری بلاست مانند فجر، شفق، ندا، نعمت، صالح، شیرودی، درفک و کادوس در کارنامه موسسه موجود  است.

وی آخرین ارقام معرفی شده برنج  را گیلار، طلوع، کیان و ستایش  اعلام داشت و افزود  : در نیمه دوم دهه 90 برنامه‌های اصلاحی جدید و تلفیق روش‌های کلاسیک و مولکولی جهت معرفی ارقام جدید مشابه با  کیفیت ارقام محلی با مشارکت کشاورزان پیشرو (گیلانه، رش، تیسا و انام) در دستور کار موسسه بوده و با موفقیت به انجام رسید. 

وی سپس  به ارائه گزارشی پیرامون برنامه های به نژادی و معرفی ارقام  پرداخت و بیان داشت: معرفی ارقام پر پتانسیل ، نظیر رش ، تیسا و طلوع (با عملکرد بیش از 7 تن در هکتار ، متحمل به بیماری بلاست و طول دوره رشد کمتر از 132 روز) معرفی ارقام خوش کیفیت نظیرگیلانه؛ آنام؛گیلار  ( بسیار خوش کیفیت و دارای عملکرد  5/5 تا 6/5 تن در هکتار )، معرفی ارقام متحمل به تنش ( نظیر کیان ، متحمل به تنش خشکی) و ستایش ( متحمل به سرما)، معرفی ارقام هوازی( لاین های اینبرد نوترکیب هوازی در حال غربال برای کشت مستقیم ) برنامه ریزی لازم برای تولید ارقام هیبرید از جمله اقدام های انجام شده در این زمینه بوده است.

دکتر مریم حسینی در قسمت دیگری از ارائه  گزارش خود بیان داشت: ارقام پر پتانسیل ( با کیفیت پخت متوسط) و دیررس ، ارقام پر پتانسیل جدید با کیفیت مناسب و متوسط رس و زودرس،  ارقام خوش کیفیت اصلاح شده، ارقام محلی خالص شده، ارقام متحمل به تنش های خشکی و سرما ، ارقام هوازی مناسب برای کشت مستقیم  ارقام پر پتانسیل زودرس ، ارقام  برنج چند سالهPerenial Rice، ارقام متحمل به شوری بالاSea Rice ، ارقام محلی جدید ( ترکیب توده ها) ، ارقام هیبرید از جمله آخرین یافته ها و برنامه های آینده که در دستور کار موسسه تحقیقات برنج کشور قرار دارد است.

رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور در بخش دیگری از گزارش عملکرد سال 1400 به پژوهش‌های  به زراعی اشاره کرد و بیان داشت: معرفی دو نوع پادلر دوار تیلری برای عملیات گلخرابی (پادلینگ) و افزایش دو برابری ظرفیت مزرعه، کاهش متوسط کشوری میزان مصرف بذر در خزانه از بیش از 120 به کمتر از 50 کیلوگرم،  معرفی و توسعه تکنولوژی تهيه نشاء جعبه‌اي  ومعرفی وجین‌کن دستی یک و دو ردیفه که باعث کاهش 50 درصدی هزینه کارگری می شود.

وی هم چنین به معرفی بهترین شیوه برداشت مکانیزه و راهکارهای کاهش ضایعات مرحله برداشت، برنامه ریزی نظام کشت و مدیریت توزیع آب و تعیین  راندمان انتقال و توزیع آب در شبکه،  معرفی کمباین مناسب برای برداشت مکانیزه برنج با کاهش حدود 35 درصدی هزینه برداشت مکانیزه و کاهش 2 درصدی ضایعات ، مدیریت مصرف آب در شالیزار ، غربال لاین های امیدبخش دردست معرفی از نظر میزان آب مصرفی ، استفاده از سیلندر برای تعیین زمان آبیاری و کاهش مصرف آب ( کاهش 8 الی 15درصدی مصرف آب )،  معرفی علف کش های جدید کم مصرف، موثر و سازگار با شرایط زیست محیطی ، معرفی ارقام متحمل به بیماریهای قارچی ، معرفی عوامل کنترل بیولوژیک بیماری‌های مهم برنج ، شناسایی آفات و دشمنان طبیعی در شالیزارهای كشور  و كاهش ضايعات از طريق مطالعه بر روي نحوه اصلاح كارخانجات شاليكوبي را از جمله اقدام های انجام شده در سال گذشته برشمرد. 

دکتر مریم حسینی در قسمت دیگری از گزارش خود به اثر بخشی یافته های به زراعی پرداخت و با اذعان به اینکه با  بکارگیری یافته‌های به‌زراعی 25 درصد عملکرد  و در نهایت تولید افزایش خواهد یافت ، تصریح کرد: جهش 4 برابری در تولید بذر برنج کشور از طریق بذور پایه ملزم به اجرای برنامه عملیاتی تولید بذور هسته های اولیه و والدین برنج  می‌باشد که با همکاری معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی و سازمان های جهاد کشاورزی استان گیلان و مازندران در حال انجام است. وی سپس  تاکید نمود که  توسعه تولید هسته‌های اولیه و لاین‌های در دست معرفی جهت تسریع در  افزایش ضریب نفوذ ارقام جدید برنج در دستور کار قرار دارد و  میزان بذر  گواهی شده برنج در حال حاضر حدود 3500 تن  است.

دکتر مریم حسینی افزود : خالص سازی توده محلی برنج  و تولید بذر طبقات مختلف برای اولین بار از طریق جمع آوری، احیاء و نگهداری ذخایر ژنتیکی برنج، تهیه شناسنامه مولکولی ارقام محلی(ذخایر ژنتیکی ارزشمند) و تهیه کلکسیون آفات  و بیماری‌های برنج صورت گرفته است.

رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور در خصوص همکاری در طرح پایش سلامت محصولات کشاورزی  عنوان نمود که تصویب پروژه پایش فلزات سنگین و باقی مانده سموم در اراضی شالیزاری با همکاری موسسه تحقیقات خاک و آب و موسسه تحقیقات گیاهپزشکی در فاز اول پروژه بصورت عملیات نمونه برداری برنج از کارخانجات برنج کوبی بوده که 90 درصد پیشرفت داشته و عملیات فاز دوم شامل نمونه برداری از شالیزارهایی است که در فاز اول نمونه برداری برنج سفید آنها انجام شده است و برای پایش فلزات سنگین است.

وی در پایان در خصوص اقدام های انجام شده در زمینهکشاورزی دقیق در مزرعه هوشمند بیان داشت: مقایسه بین لاین های در دست معرفی از نظر مراحل فیزیولوژیکی، اثرات مصرف کود و پرشدن دانه، GDD مورد نیاز برای هر مرحله رشدی،  غربال ارقام براساس شرایط اقلیمی و دیتای دقیق،  تعیین مکانیسم سینک و سورس در هر رقم بر اساس آنالیز دیتا و تصمیم گیری برای انتخاب والدین در برنامه های به نژادی از دیگر اقدام های انجام شده با اهداف به‌زراعی و به‌نژادی بوده است.

دکتر حسینی سپس به اهداف به‌زراعی که این طرح دنبال می‌کند اشاره کرد و آنها را شامل موارد زیر از قبیل پیش آگاهی جهت کنترل عوامل خسارتزا ( تعیین زمان دقیق مبارزه با عوامل خسارتزای گیاهی، تعیین دقیق زمان مصرف کود و آبیاری ، تکمیل دیسکریپتور هر رقم با دقیق ترین روش، اندازه گیری طول رشد بر اساس GDD و تفکیک مراحل مختلف رشد فیزیولوژیکی دانست.

روابط عمومی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی