عضو هیات علمی بخش اقتصادی اجتماعی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی بیان کرد

به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، گزارش تحلیلی نتایج سرشماری عمومی کشاورزی سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که این استان سهم چشمگیری در تولید محصولات کشاورزی، باغی و دامی کشور دارد. این نقش در حوزه‌های زراعت، باغداری و دامپروری، جایگاه استان را به عنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشاورزی ایران تثبیت کرده است. 

نوید کارگر ده بیدی عضو هیات علمی بخش اقتصادی اجتماعی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی  گزارش تحلیلی در این خصوص ارائه داده است. بر اساس آمار منتشرشده، سطح زیر کشت محصولات زراعی و باغی در استان افزایش یافته و توسعه فعالیت‌های دامپروری نیز روند رو به رشدی داشته است. با این حال، این رشد عمدتاً جنبه فیزیکی و کمی دارد و الزاماً به معنای بهبود بهره‌وری یا دستیابی به توسعه پایدار نیست.

در واقع، افزایش سطح کشت و تعداد بهره‌برداران اگر همراه با مدیریت بهینه منابع، کاهش مصرف آب و نهاده‌های شیمیایی و افزایش بازده اقتصادی نباشد، می‌تواند منجر به فشار بیشتر بر منابع طبیعی، به‌ویژه ذخایر آبی و خاکی استان شود. چالش‌ها و ضرورت‌ها: آذربایجان غربی به دلیل تنوع اقلیمی و موقعیت ژئوپلیتیکی خاص، ظرفیت بالایی در تولید محصولات متنوع کشاورزی دارد. اما تداوم روند فعلی بدون اصلاح الگوی بهره‌برداری می‌تواند تهدیداتی جدی همچون کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، فرسایش خاک، تخریب تنوع زیستی و آلودگی ناشی از مصرف بی‌رویه سموم و کودهای شیمیایی را به همراه داشته باشد.

بنابراین، نیاز به مدیریت تخصصی و راهبردی در تمام عرصه‌ها، به‌ویژه در حفظ و احیای ذخایر استراتژیک آب، بیش از پیش احساس می‌شود. راهبرد پیشنهادی برای آینده: برای آنکه رشد فعلی به موفقیتی پایدار و قابل اتکا در حوزه توسعه اقتصادی و امنیت غذایی کشور تبدیل شود، باید رویکرد افزایش بهره‌وری به جای صرفاً توسعه کمی در دستور کار قرار گیرد. این امر مستلزم: ۱- ارتقای کارایی مصرف آب از طریق توسعه سامانه‌های نوین آبیاری.

۲-کاهش وابستگی به نهاده‌های شیمیایی و جایگزینی با روش‌های سازگار با محیط‌زیست.

۳-انتقال فناوری‌های نوین کشاورزی و دانش فنی به بهره‌برداران.

۴-ترویج فرهنگ بهره‌برداری پایدار و مسئولانه از منابع.

نقش مراکز تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و کارشناسان بخش کشاورزی در این فرآیند حیاتی است و تنها با پیوند میان یافته‌های علمی و عمل میدانی می‌توان چشم‌اندازی روشن برای حفظ مواهب طبیعی استان انتظار داشت.